Mijn eerste kennismaking met Cully was op de kennel van Sandra. Daar krioelde een horde van 20 jonge bordercollies rond waarvan één bij ons zou gaan wonen. Pas bij het derde bezoek kon ik hem met enige zekerheid herkennen. Een uiterst levendige pup in de standaard zwart wit uitvoering. Na enige weken mochten we de jonge belofte mee naar huis nemen. Een brok energie, die of sliep of holde. Alles wat bewoog was interessant en als er niks om hem heen bewoog, bewoog hij zelf.

Elke auto die langs het erf reed, werd begroet aan het begin van het erf en begeleid naar het eind van het erf. Een diep spoor in het grasveld was het tastbare bewijs van dit spel..  Het was duidelijk, ik moest met cully aan de slag. Op naar de Martin Gaus hondenschool. In een grote blikken manege werd geprobeerd gelijktijdig meer dan tien jonge honden en evenveel kersverse bazen de elementaire gehoorzaamheidsbeginselen bij te brengen. De jonge fanatieke trainster had een stemvolume waar een gemiddelde sergeant in het leger jaloers op zou zijn. Haar aanwijzingen galmden door de manege als bevelen. De bedoeling was dat jij de hond liet doen wat zij luidkeels verkondigde. Meestal kreeg ik niet de kans de bevelen van deze dame op te volgen.
Als het 'nu laat u de hond liggen' uitgesproken was, lag Cully al. De honden die niet direct op het verzoek van hun baas reageerden werden door haar op niet mis te verstane manier tegen de grond gewerkt. Of het nu een teckel of een Mechelse herder was, verschil werd er niet gemaakt. Het gedrag van de hond werd gecorrigeerd door een forse ruk aan de riem. Als zij in de buurt kwam ging Cully voor de zekerheid maar vlak achter mij liggen, veilig achter de baas.  Dat dit niet de weg was om de gewenste band tussen hond en baas op te bouwen was me snel duidelijk. Deze manier paste niet bij mij en en deze manier paste niet bij de hond.

De test op de schapendrijvende eigenschappen was een bijzondere gewaarwording. Cully was een fanatieke schapendrijver. Toen hij eenmaal doorkreeg dat hij achter deze schapen aan mocht hollen was het hek van de dam. De hond had er onmiddellijk zo veel lol in dat hij nauwelijks te remmen was. Aan het einde van de proef moest in hem vangen en tot rust brengen. Op het moment dat mijn aandacht even verslapte ontsnapte hij over mijn schouder en begon onmiddellijk weer te drijven.
Mijn verwachting was , dat vanwege zijn fanatieke gedrag, het oordeel ongeschikt voor schapendrijven zou vallen. Het tegendeel was waar, de kwalificatie was uitmuntend.

Dit was het begin van een lange periode waarin hond en baas wekelijks, soms zelf meerdere malen per week, afreisden naar de schapentraining. Stapje voor stapje heeft Sandra mij de kunst van het schapendrijven proberen bij te brengen. De hond kon het al. Tot meedoen aan wedstrijden is het nooit gekomen, daarvoor was de baas niet echt geschikt. Samen hebben we menig schaap geplaagd en bij de boeren in ons omgeving af en toe bewondering geoogst. In een mum van tijd had Cully de schapen in de veewagen. Bevelen waren niet nodig. Na een paar keer had hij het kunstje door. Het openen van de achterklep van de auto was genoeg om hem in actie te laten komen. Het hek voor het weiland hoefde niet open. Daar kon hij wel overheen. Samen hebben we veel tijd doorgebracht. De hele zomer elke avond samen even op pad. Goed voor hond en baas.

Cully had ook een ander kant. Buiten een superhoorzame maat die je de gekste dingen kon leren, was het in huis soms een lastige hond. Zeker geen knuffeldier en soms zelfs agressief. Na een bijtincident heeft hij voor bijscholing weer een tijdje weer bij Sandra gewoond, later gecastreerd, maar hij bleef soms moeilijk. Cully moest als er kleine kinderen in de buurt waren in de bench. Voor zijn rust en de onze. Na een tweede incident viel het besluit. De hond is niet op z'n plaats in een gezin, hij moet buiten zijn en werken, dat zijn lust en zijn leven. Er werd een passende plaats voor Cully gezocht en gevonden.

Een Drentse herder zocht een werkende border. Na een dag proefwerken liet ik hem achter op de Drentse heidevelden. Hond blij, wij blij, herder blij. Na een week ging de telefoon, of ik de hond weer wilde ophalen. De herder was vreselijk blij met de hond, want het was een harde werker. Het probleem was echter dat hij geen andere mensen in de buurt van de kudde accepteerde. Naast schapen dreef hij ook toeristen. De avond dat ik Cully weer op ging halen staat me nog duidelijk voor de geest. Er lag een bange trillende bordercollie in de hoek van een schuur. Op het moment dat de achterklep van de auto geopend werd sprong hij met een snoekduik in de auto. Met een blik, van nu maar naar huis, was hij niet meer uit de auto te krijgen. Kennelijk meer gehecht aan zijn thuis dan aan de schapen. Op dat moment viel mijn besluit. We gaan samen verder, we zien wel waar we uitkomen.

Nadien heb ik nog menig avontuur met deze hond beleefd. Op een paar kleine missertjes na zijn er geen incidenten meer geweest. Samen zijn we door de bergen gezworven, op 3000 meter hoogte in een tentje geslapen. Hij heeft onder terrastafels gelegen in Frankrijk, Italië, Akkrum en Terhorne. Duizenden keren een bal teruggebracht en jaren als wegwijzer en maat mee de bergen ingetrokken.

Na 15 jaar was zijn leven opgebruikt. Hollen ging al een tijdje niet meer en voor voorbijrijdende auto's was al lang geen aandacht meer. Zonder één grijze haar en als gave hond is hij uit mijn leven gegaan. We zijn 15 jaar met elkaar opgetrokken. Letterlijk en figuurlijk door berg en dal.

Naar het riviertje in de Franse Vogezen ben ik een aantal keren teruggekeerd. En dan leeft hij weer even in mijn hoofd.

Kellebel, rust zacht.
Sjoerd Bloem